Dogodilo se na današnji dan

  Danas je sreda, 1. januar,

prvi dan 2025. Do kraja godine ima 364 dana.

        45 p.n.e. - Stupio je na snagu novi kalendar, nazvan

Julijanski, kojim je rimski državnik Gaj Julije Cezar, prema

savetima grčkog astronoma iz Aleksandrije Sosigena, reformisao

računanje vremena tako što je za početak godine odredio januarske

kalende, odnosno 1. januar. Do tada su na januarske kalende konzuli

stupali na dužnost, a godina je započinjala na martovske kalende -

1. marta. Julijanski kalendar je zasnovan na Sunčevoj godini od 365

dana i šest sati, ali je u njemu godina duža od Sunčeve 11 minuta

i 14 sekundi, pa je svaka četvrta prestupna, ali se svakih 128

godina pojavljivao dan "viška". Da bi to bilo eliminisano, papa

Grgur XIII je, prema savetima astronoma, reformisao kalendar 1582. 

i Gregorijanski kalendar je sada praktično međunarodni. Julijanski

kalendar zadržale su pojedine pravoslavne crkve - Srpska crkva, 

Ruska, Jerusalimska patrijaršija...

        1502 - Portugalski moreplovci uplovili su u zaliv Guanabara

i iskrcavši se nazvali su to mesto Sao Sebastijan da Rio de

Žaneiro (Sveti Sebastijan sa januarske reke) - pošto je bio dan

kad se obeležava uspomena na tog svetitelja. Na tom mestu nastao je

grad koji je 1763. postao glavni grad portugalske kolonije

(vicekraljevstvo) Brazil, potom prestonica nezavisnog carstva od

1822. do 1889. i republike od 1899. do 1960, kada je za glavni grad

određena novoizgrađena Brazilija. Pre Ria prestonica kolonije bio

je grad Baija.

        1515 - Vojvoda od Angulema Fransoa postao je posle smrti

kralja Luja XII francuski kralj Fransoa I.

        1704 - Britanske snage pod komandom admirala Džordža Ruka

preotele su Gibraltar od Španaca.

        1776 - Vođa američke borbe za nezavisnost Džordž

Vašington razvio je zastavu Velike Unije, prvu nacionalnu zastavu

SAD, posle poziva engleskog kralja Džordža III pobunjenim

kolonistima da se predaju.

        1782 - Umro je nemački kompozitor, pijanista i dirigent

Johan Kristijan Bah, najmlađi sin Johana Sebastijana. Živeo je

u Milanu i Londonu, pa je nazivan "italijanski Bah" i "engleski Bah".

U Engleskoj se proslavio kao pijanista i organizator muzičkog

života i postao je muzički učitelj kraljice Šarlot. Značajan

je kao kompozitor sonata i koncerata za klavir u rokoko stilu, po

čemu je preteča Volfganga Amadeusa Mocarta. Dela: 15 Opera,

više od 60 simfonija, 37 klavirskih koncerata, 13 uvertira,

klavirske sonate, kamerna muzika.

        1801 - Stupanjem na snagu Akta o ujedinjenju, stvoreno je

Ujedinjeno Kraljevstvo Velike Britanije i Irske. Do tada to su bila

tri kraljevstva pod jednom krunom - Engleska, Škotska i Irska.

        1803 - Danska je zabranila uvoz robova u Dansku Zapadnu

Indiju (današnja Devičanska ostrva) i prva je zemlja koja je

zabranila ropstvo.

        1804 - Vođa pobune protiv Francuza Žan Žak Desalin, koji

je potom postao car Žak I, proglasio je nezavisnost karipske

ostrvske države Haiti (zapadni deo ostrva Haiti - Hispaniola).

        1823 - Rođen je mađarski pesnik Šandor Petefi, 

najistaknutiji poeta mađarske književnosti. Iako je po ocu bio 

Srbin a po majci Slovak, osećao se u potpunosti kao Mađar. S 15 

godina postao je vojnik, a tokom Mađarske revolucije 1848. glavni 

je ideolog omladinskog pokreta. Simbol je mađarskog romantizma. 

Poginuo je 1849. u bici kod Segešvara u 26. godini, tačnije gubi 

mu se svaki trag (imao je čin majora). Prve pesme je napisao kao 

gimnazijalac i ubrzo je postao najomiljeniji i najčitaniji 

mađarski pesnik. Dela: roman "Krvnikovo uže", epska poezija "Vitez

Janoš", "Apostol", lirska poezija "Izabrane pesme", "Petefijeve

pesme".

        1833 - Velika Britanija je proglasila suverenitet nad

Folklandskim ostrvima u Atlantiku, oko 500 kilometara istočno od

obale Argentine. Taj arhipelag je ranije bio španski posed.

        1842 - U Kelnu je pokrenut dnevnik "Rajnske novine", organ

građanstva i poslovnih krugova koji su tražili liberalne reforme.

U aprilu 1842. u listu je počeo da sarađuje Karl Marks, koji je

oko sebe okupio širok krug saradnika, čime je radikalizovana

uređivačka politika lista - pa je zabranjen u martu 1843.

        1863 - Tokom Američkog građanskog rata predsednik SAD

Abraham Linkoln potpisao je Emancipatorsku proklamaciju kojom je

ukinuto ropstvo, što je dodatno izazvalo bes 11 južnih

robovlasničkih država koje su se borile za otcepljenje.

        1864 - Rođen je srpski pisac, estetičar i teoretičar

književnosti Bogdan Popović, profesor Univerziteta u Beogradu,

član Srpske kraljevske akademije, jedan od osnivača "Srpskog

književnog glasnika" i tvorac "beogradskog književnog stila".

U vreme njegovog uređivanja SKZ je bio najuglednije glasilo

srpskih kulturnih poslenika. Uživao je izuzetan ugled kao

kritičar, prvih decenija 20. veka. Objavio je "Antologiju

novije srpske lirike" i veći broj studija iz književnosti i

teorije umetnosti.

        1872 - Stupio je na snagu prvi Zakon o poroti u Srbiji,

donet oktobra 1871. na osnovu ustava iz 1869.

        1877 - Britanska kraljica Viktorija I proglašena je

caricom Indije.

        1879 - Rođen je engleski pisac Edvard Morgan Forster,

oštrouman posmatrač i analitičar, duhovit i ironičan. Živeo je

u Italiji i Grčkoj i pojedina njegova dela su tematski vezana za

te zemlje. Dela: romani "Gde se anđeli plaše da kroče", "Soba

sa izgledom", "Jedno putovanje u Indiju", "Najduže putovanje",

priče "Nebeski omnibus", "Večni trenutak", "Faros i Farilon", 

studija "Vidovi romana".

        1881 - Umro je francuski revolucionar Luj Ogist Blanki,

osnivač i član tajnih revolucionarnih udruženja. Dva puta je

osuđivan na smrt. Nazivali su ga "Okovani Prometej" jer je u

tamnicama proveo 36 godina i pet meseci. Konspirativan rad,

zavereničke grupe i oružani ustanak smatrao je jedinom taktikom

proletarijata. Diktaturu proletarijata zamišljao je kao diktaturu

male grupe profesionalnih revolucionara.

        1895 - Rođen je američki političar i pravnik Edgar 

Džon Huver, šef Federalnog istražnog biroa (FBI) od 1924. do 

smrti 1972. Predvodio je borbu protiv organizovanog kriminala, 

posebno tridesetih godina 20. veka u vreme prohobicije. Reformisao 

je FBI i znatno unapredio metode policijske borbe protiv kriminala

uspostavljanjem prve kartoteke otisaka prstiju i kriminološke

laboratorije. Mnogi ga smatraju mračnom figurom američke

političke scene zbog navodnog progona pojedinih istaknutih 

ličnosti, poput crnačkog borca za ljudska prava Martina

Lutera Kinga ili filmskog glumca Čarlija Čaplina (koji je bio

opredeljeni komunista).

        1901 - Države Novi Južni Vels, Viktorija, Kvinslend,

Južna Australija, Zapadna Australija i Tasmanija osnovale su

australijsku zajednicu s Edmundom Bartonom kao prvim predsednikom

vlade. Australija je imala status dominiona u sastavu Britanske

imperije i potom komonvelta.

        1912 - Rođen je engleski dupli agent Harold Adrijan Rasel

Filbi, poznat kao "Kim" Filbi. Bio je jedan od najuspešnijih

agenata sovjetske obaveštajne službe u njenoj istoriji. U službu

Sovjetskog Saveza stupio je kao student u Kembridžu 1934. Posle

rata bio je oficir za vezu između britanske i američke

obaveštajne službe, što mu je omogućilo da u periodu "hladnog

rata" Moskvi dostavlja informacije od najvećeg značaja. Kad je

gotovo otkriven, nestao je u Bejrutu i obreo se 1963. u Moskvi, gde

je i umro 1988. Za izvanrednih zasluge za Sovjetski Savez, koji je

smatrao otadžbinom, nagrađen je najvišim sovjetskim odlikovanjima.

        1915 - Rođen je srpski pisac Branko Ćopić,

član Srpske akademije nauka i umetnosti, nadahnut pripovedač,

tvorac zanimljivih i upečatljivih likova i događaja, koje je

opisao svežim, sočnim i slikovitim jezikom. Diplomirao je na

Filozofskom fakultetu u Beogradu. U partizanskom pokretu je

učestvovao od 1941. Počeo je da piše kao đak učiteljske škole

i pre Drugog svetskog rata je objavio zbirke pripovedaka "Pod

Grmečom", "Borci i bjegunci" i "Planinci". Njegova prozna dela su

prožeta lirikom, živopisnim realističkim slikanjem života na

selu, poznavanjem mentaliteta i psihologije ljudi Grmeča i

Podgrmečja, njegovog zavičaja, vedrinom i vitalnošću duha.

Napisao je veći broj knjiga za decu: "Bojna lira pionira", "Put u

vedrinu", priče "U svetu leptirova i medveda", "Bosonogo

đetinjstvo", "Orlovi rano lete", zbirke pesama "Ognjeno rađanje 

domovine", "Ratnikovo proljeće". Zbirka pripovedaka "Bašta 

sljezove boje", za koju je dobio Njegoševu nagradu. Ostala 

dela: romani "Prolom", "Gluvi barut", "Ne tuguj, bronzana stražo", 

"Osma ofanziva", zbirke pripovedaka "Rosa na bajonetima", "Surova 

škola", "Doživljaji Nikoletine Bursaća".

        1915 - Nemci su u Prvom svetskom ratu u kanalu Lamanš

torpedovali britanski ratni brod "Formidabl", usmrtivši 547 ljudi.

        1924 - Treća zemaljska konferencija KPJ usvojila je u

Beogradu Rezoluciju o nacionalnom pitanju kojom je traženo

"samoopredeljenje jugoslovenskih naroda". Usvojena je i Rezolucija o

neodrživosti poretka uspostavljenog na osnovu Versajskog mira posle

Prvog svetskog rata. Ti dokumenti su počivali na doktrini

Kominterne o "imperijalizmu srpske buržoazije". Pod vidom "nacionalne

ravnopravnosti" na taj način, vođena je politika destrukcije

jugoslovenske države.

        1925 - Naziv glavnog grada Norveške promenjen je u Oslo -

do tada grad se zvao Kristijanija.

        1927 - Rođen je Moris Bežar, znameniti francuski

koreograf. Rođen je u Marselju, kao sin filozofa Gastona Beržea.

Karijeru baletskog igrača počeo je sa 14 godina, u pariskoj "Operi".

Svoj prvi balet je postavio 1951. godine u Stokholmu, a 1961.

u Belgiji je kreirao koreografiju za "Bolero" Morisa Ravela, koja

će postati jedna od najčuvenijih baletskih kreacija 20. veka.

Autor je više od 250 baletskih predstava. Moris Bežar je umnogome

doprineo razvoju savremenog baleta i jedan je od simbola savremene

koreografije. Među njegovim čuvenim koreografijama su i "Buđenje

proleća", "Romeo i Julija", "Nižinski", "Petruška", "Zaratustra".

        1942 - Na konferenciji predstavnika vlada SAD, Sovjetskog

Saveza, Velike Britanije, Kine i niza drugih zemalja u Vašingtonu je,

u jeku Drugog svetskog rata, potpisana Deklaracija UN. Strane potpisnice

su se obavezale na podršku i sprovođenje Atlantske povelje, i preuzele

su obavezu da rat protiv sila Osovine nastave do konačne pobede i da

s njima ne zaključuju separatni mir ili primirje. Jedna od potpisnica

Deklaracije bila je i Kraljevina Jugoslavija.

1942 - Rođen je Kornelije Kovač, muzičar, kompozitor, 

pijanista, aranžer. Poreklom sa severa Bačke, rođen je u Nišu. 

Roditelji su bili muzičari, otac violinista, majka pevačica u horu 

opere. Prvu kompoziciju "Pusti trotoari" komponovao je kao petnaestogodišnjak 

1956. Završio je Muzičku akademiju u Sarajevu. Karijeru je započeo kao džez 

muzičar, sastavom BKB, 1961. Bio je član sarajevskog sastava Indeksi. 

Septembra 1968. godine preselio se u Beograd, gde je osnovao Korni grupu. 

Predstavljao je Jugoslaviju 1974. na Pesmi Evrovizije. Pisao je muziku 

za teatar, film, TV. Sarađivao je sa brojnim velikanima muzike u zemlji 

(Zdravko Čolić, Dragan Stojnić, Bisera Valetanlic) i svetu, i autor 

je mnogih kompozicija koje su postale široko popularne: "April u Beogradu", 

"Jedna zima sa Kristinom", "Pevam danju, pevam noću", "Ti si mi u krvi", 

"Milo moje",  "Etida", "Ivo Lola", "Moja generacija", "Maestro i violina", 

"Poljubi me na kiši".

        1956 - Odlukom Ustavotvorne skupštine proglašena je

nezavisnost Sudana, bivše britanske kolonije.

        1958 - Stupio je na snagu Ugovor o osnivanju Evropske

ekonomske zajednice (EEZ), koji su 25. marta 1957. u Rimu potpisale

Belgija, Zapadna Nemačka, Italija, Luksemburg, Francuska i Holandija.

Zajednici nazvanoj potom Evropska zajednica, sada Evropska unija, 1973.

su pristupile Velika Britanija, Irska i Danska, 1981. Grčka, 1986.

Španija i Portugal, 1995. Švedska, Finska i Austrija, 2004.

Estonija, Kipar, Letonija, Litvanija, Malta, Mađarska, Poljska,

Slovačka, Slovenija i Češka, a 2007. Rumunija i Bugarska.

        1959 - Revolucionarni pokret "26. jul" pod vođstvom Fidela

Kastra odneo je pobedu na Kubi, a general Fulhensio Batista je posle

potpunog rasula njemu lojalnih trupa pobegao u Dominikansku

republiku.

        1960 - Proglašena je nezavisnost Kameruna. Do Prvog svetskog 

rata ta zemlja bila je nemačka kolonija, a zatim je postao francuska 

teritorija, osim manjeg dela koji je pripao Britaniji. Od 1959. Kamerun 

je imao autonomni status.

        1962 - Zapadna Samoa postala je prva nezavisna država u

Polineziji.

        1965 - Pod vođstvom lidera pokreta "Al fatah" Jasera

Arafata formirana je Palestinska oslobodilačka organizacija, ali su

izvan nje ostale pojedine palestinske grupe, uključujući Narodni

front za oslobođenje Palestine Žorža Habaša. PLO je u početku

bio teororistička organizacija i odgovoran je za ubistvo 11

izraelskih sportista na Olimpijskim igrama 1972. u Minhenu.

        1966 - Predsednika Centralnoafričke republike Davida Daka

vojnim udarom oborio je blizak rođak, pukovnik Žan Bedel Bokasa.

Bokasa je 1976. proglasio svoju zemlju monarhijom i uzeo titulu cara

Centralnoafričkog carstva. S vlasti je svrgnut 1979. Upamćen je po

neverovatnoj ekstravaganciji, rasipnom ponašanju i navodnom

kanibalizmu.

        1972 - Umro je francuski pevač i glumac Moris Ševalije,

zaštitni znak francuske muzičke komedije. Najzapaženije uloge

ostvario je u filmskim muzičkim komedijama. Napisao je autobiografiju

"Moj put i moje pesme". Filmovi: "Ljubavna parada", "Nasmejani

poručnik", "Vesela udovica", "Ćutanje je zlato", "Imao sam sedam

kćeri", "Život za karijeru", "Žiži", "Fani", "Ljubav popodne".

        1973 - Velika Britanija, Danska i Irska priključile su se

EEZ.

        1977 - Umro je je srpski istoričar Viktor Novak, profesor

Zagrebačkog, potom Beogradskog univerziteta, član Srpske akademije

nauka i umetnosti i osnivač Istorijskog instituta SANU. Diplomirao

je na Filozofskom fakultetu u Zagrebu, a latinski i pomoćne

istorijske nauke specijalizovao je u Vatikanskoj školi u Rimu. Na

Beogradskom univerzitetu od 1924. do 1959. predavao je latinsku

paleografiju, diplomatiku i metodiku. Objavio je brojne rasprave 

i studije iz istorije jugoslovenskih naroda i istorije književnosti. 

U kapitalnom delu "Magnum crimen", objavljenom ubrzo posle Drugog 

svetskog rata, dokumentovao je zločin genocida hrvatskog ustaškog 

režima nad Srbima u "Nezavisnoj Državi Hrvatskoj". Bio je veoma 

aktivan i u muzičkom životu kao predsednik Prvog beogradskog 

pevačkog društva i inicijator osnivanja Južnoslovenskog pevačkog 

saveza u Beogradu i Sveslovenskog pevačkog saveza u Pragu. Ostala 

dela: "Antologija jugoslovenske misli i narodnog jedinstva", 

"Latinska paleografija", "Vatikan i Jugoslavija", "Scriptura 

Beneventana", "Evangeliarium Spalatense", "Masarik i Jugosloveni", 

"Iz rimske književnosti", "Sveslovenska misao", "Dva antipoda", 

"Franjo Rački", "Valtazar Bogišić i Franjo Rački", "Nikola 

Vulić, naučnik i čovek".

        1978 - U vazduhu u blizini Mumbaja (u vreme britanske

vlasti Bombaj) eksplodirao je indijski putnički avion tipa "Boing

747" i nesreću nije preživeo niko od 213 osoba u njemu.

        1979 - Sjedinjene Američke Države i Narodna Republika

Kina uspostavili su pune diplomatske odnose. U prethodnom periodu

Vašington je kao legitimne predstavnike Kine tretirao Tajvan

(Nacionalistička Kina).

        1980 - Umro je italijanski političar Pjetro Sandro Neni,

vođa italijanskih socijalista. Učestvovao je u Španskom

građanskom ratu i bio član Komiteta za odbranu Madrida kao i

polit. kom. njegove divizije. Tokom Drugog svetskog rata u

Francuskoj ga je uhapsio Gestapo. Odmah po oslobođenju zemlje

postao je generalni sekretar Socijalističke partije Italije, a

1945. predsednik. Bio je potpredsednik u prvoj posleratnoj vladi,

nekoliko meseci i šef diplomatije, takođe potpredsednik u vladi

levog centra 1963. Dela: "Istorija četiri godine 1919-1922",

"Šest godina građanskog rata u Italiji", "Istorija klasne borbe

u Italiji", "Zločin fašizma u Africi 1936".

        1981 - Grčka je postala deseta članica EEZ - današnje

Evropske unije.

        1984 - Sultanat Brunej, država na severozapadu ostrva

Borneo izuzetno bogata naftom i prirodnim gasom, britanski

protektorat od 1888. postao je nezavisna država.

        1992 - Egipatski diplomata Butros Butros Gali nasledio je

na mestu generalnog sekretara UN peruanskog kolegu Havijera Peresa

de Kueljara.

        1993 - Češka i Slovačka postale su samostalne države,

čime je prestala da postoji Čehoslovačka, osnovana 1918.

        1995 - U Bosni i Hercegovini je, posle posredničke misije

nekadašnjeg predsednika SAD Džimija Kartera, stupio na snagu

četvoromesečni prekid neprijateljstava, koji su muslimanske snage

40 dana pre isteka roka narušile ofanzivama na srpske položaje na

Vlašiću i Majevici.

        1995 - Švedska, Finska i Austrija priključile su se

Evropskoj zajednici, čime je broj članica te organizacije povećan

na 15.

        1997 - Turske trupe su ponovo upale u severni Irak i turski

zvaničnici su saopštili da su tom prilikom ubijena 72 kurdska

gerilca.

        1998 - Islamski teroristi su na zapadu Alžira masakrirali

više od 400 osoba, uključujući žene i decu. Bio je to najteži

teroristički akt tokom šestogodišnje oružane borbe islamističkih 

grupa u toj zemlji.

        1999 - Zvanično je puštena u promet jedinstvena evropska

valuta - Evro. Banke su novu valutu počele da koriste nakon tri

dana.

        2002 - Evro je postao zvanična valuta Evropske unije. 

Pojedine članice EU ipak su sačuvale nacionalne valute - Velika

Britanija, Danska i Švedska.

        2003 - EU je preuzela od UN nadzor nad policijskim

operacijama u BiH, što je prva  bezbednosna operacija u istoriji

EU.

        2003 - Luiz Inasio "Lula" da Silva, bivši sindikalni

vođa, postao je šef države u Brazilu, prvi u istoriji te zemlje

koji je potekao sa "društvenog dna".

        2006 - U Španiji je stupio na snagu zakon kojim se

zabranjuje pušenje na javnim mestima, kancelarijama, tržnim

centrima i drugim zatvorenim prostorima. Tim propisom se

zabranjuje i reklamiranje duvana, njegova promocija, kao i

sponzorisanje duvanske industrije.

        2006 - Preminuo je srpski dečji pisac Dragan Lukić.

Diplomirao je književnost u Beogradu, veći deo radnog veka

proveo je kao urednik Programa za decu Radio Beograda.

Pisao je pesme, priče, romane, dramske tekstove. Vodio je 

tv i radio programe za decu, uređivao je list "Zmaj". Objavio

je čak stotinak knjiga poezije i proze za najmlađe. Dela: "Kako

se kome čini", "Moj praded i ja", "Ovde stanuju pesme", "Vagon

prve klase", "Fifi", "Kako rastu nogavice", "Šta tata kaže",

"Od kuće do škole", "Lovac Joca", "Vožnja po gradu", "Neboder

C17", "Tri gusketara", "Bomba u kafi", "Nebom grada".

        2009 - Umrla je Helen Suzman jedan od najpoznatilih

južnoafričkih boraca protiv aparthejda. Suzmanova, kćerka

jevrejskih imigranata, bila je jedini član južnoafričkog

parlamenta (1953-1989) koja je otvoreno kritikovala aparthejd,

promovišući stavove koji su tada bili retki među belim

južnoafrikancima. Dobitnik je počasnih doktorata vodećih

svetskih univerziteta, među kojima su Oksford, Kembridž,

Harvard, Kolumbija univerzitet, a dva puta je bila nominovana

za Nobelovu nagradu za mir.

2010 - U eksploziji automobila-bombe u mestu 

Laki Marvat, na severozapadu Pakistana, poginulo je 88 ljudi 

a 37 je povređeno. Bombaš samoubica dovezao je sportski 

automobil do mesta gde je u toku bila odbojkaška utakmica 

i aktivirao eksploziv.

2012 - Umro je Kiro Gligorov, član Predsedništva 

SFR Jugoslavije i predsednik BJR Makedonije. Gligorov je 

bio jedan od vodećih makedonskih političara u vreme 

socijalističke Jugoslavije.

2013 - Preminuo je srpski pesnik Slobodan Rakitić, 

predsednik Srpske književne zadruge (SKZ) i Udruženja 

književnika Srbije (UKS). U Beogradu je diplomirao na 

Filološkom fakultetu. Uređivao je časopise Savremenik, 

Raška i Književna reč. Od 1973. do 2007. radio je u 

Zadužbini Ilije M. Kolarca. Predsednik UKS bio je od 1994.

do 2004. a od 2005. predsednik je Srpske književne zadruge. 

Bio je narodni poslanik. SPC ga je odlikovala Ordenom Svetog

Save II stepena. Za knjigu pesama "Tapije u plamenu" nagrađen

je Oktobarskom nagradom Beograda za 1990. i nagradom "Rade 

Drainac" za 1991. godinu.  

 

2017 - U terorističkom napadu u noćnom klubu "Reina", 

u Istanbulu, u 01.15 posle ponoći, poginulo je 39 osoba a 70 je 

povređeno. Terorista, islamski ekstremista, pucao je na prisutne 

iz automatske puške. 

2018 - Iranski mediji obelodanili su da je tokom 

nemira u toj zemlji poginulo najmanje 12 osoba. Prema zvaničnim 

saopštenjima naoružani demonstranti pokušali da zauzmu policijske 

stanice kao i vojne baze. Bili su to najmasovniji protesti u Iranu 

od 2009.

2019 - Stupio je na snagu zakon kojim je uzgoj životinja 

zbog krzna u Srbiji zabranjen. Zakonom o dobrobiti životinja koji 

je usvojen još 2009. godine zabranjeno je držanje, reprodukcija, 

uvoz, izvoz, i lišavanje života životinje isključivo radi 

proizvodnje krzna i kože.

2021 - U Gospođincima, nedaleko od Žablja, Bačka, 

predsednik Srbije Aleksandar Vučić pustio je u rad novi gasovod 

u Srbiji, Balkanski tok. Svečanosti su prisustvovaii ambasador 

Rusije u Beogradu Aleksandar Bocan Harčenko kao i direktor 

Srbijagasa Dušan Bajatović. Balkanski tok u delu kroz Srbiju 

proteže se od Zaječara do Horgoša ukupnom dužinom 403 km.

2022 - Stupio je na snagu sporazum Sveobuhvatno regionalno 

privredno partnerstvo (RCEP) kojim je stvorena zona slobodne trgovine 

između 15 zemalja azijsko pacifičkog regiona. Najveći trgovinski 

blok u istoriji obuhvata oko 30% svetske populacije i približno 

30% globalnog BDP-a. Članice novoobrazovane trgovinske slobodne zone 

su Australija, Brunej, Kambodža, Kina, Indonezija, Japan, Južna 

Koreja, Laos, Malezija, Mjanmar, Novi Zeland, Filipini, Singapur, 

Tajland i Vijetnam.

2023 - Ukrajinske trupe izvršile su, u ranim jutarnjim satima, 

žestok napad na Makijevku i Golovku u oblasti Donjecka. Pogođeno je 

i zdanje Tehničke škole 19, u kojoj su bile smeštene ruske snage, 

uglavnom iz Saratovske oblasti. Ukrajinci su koristili artiljeriju tipa 

HIMARS, poreklom iz SAD. Bila je to jedna od najrazornijih akcija tokom 

rata u Ukrajini, po broju žrtava. Rusi su priznali 89 poginulih. Prema 

drugim navodima bilo ih je 139. Po ukrajinskim izvorima bilo je 400 

poginulih i oko 300 ranjenih. 

2023 - Dogodio se spektakularan napad na zatvor u Siudad Huarezu, 

država Čihuahua, na krajnjem severu Meksika. Napadači su u zatvor 

Cereso 3 stigli u zoru, u oklopnim vozilima, otvorivši odmah vatru na 

stražare. Paralelno, događala se pobuna unutar zatvora. Poginulo je deset 

stražara, sedam zatvorenika, i dva napadača. Ranjeno je ukupno 13 lica. 

Pobeglo je najmanje 30 zatvorenika. Među njima i narko bos Ernesto Alfred 

Pinjon de la Kruz, što je verovatno i bio motiv akcije.

2024 - Ujedinjeni Arapski Emirati, Egipat, Iran i Etiopija pristupili 

su asocijaciji zemalja BRIKS. Izvorno, BRIKS su sačinjavali Brazil, Rusija, 

Indija, Kina i Južnoafrička Republika. Vremenom su toj asocijaciji zemalja 

globalnog Juga počeli da pristupaju i drugi, dok je bitno širi krug zemalja 

najavljivao pristup.