Da se nikada ne zaborave: Rada Đuričin

 Rada Đuričin, rođena u Vršcu 31. maja 1934. godine, bila je jedna od najznačajnijih figura srpskog glumišta. Njena bogata karijera obuhvata dekade trajanja i značajne uloge na scenama najprestižnijih pozorišta. Kao glumica čija je prisutnost uvek garantovala izuzetno umetničko iskustvo, Đuričin je ostavila neizbrisiv trag u srpskoj kulturi. Njene uloge, koje su varirale od dramskih do komičnih, pokazale su njen širok raspon talenta i sposobnost da oživi svaki lik kojeg se prihvati. Preminula je 4. septembra 2024. godine u Beogradu.

Rani život i obrazovanje

Rođena u Vršcu 31. maja 1934. godine, Rada Đuričin je odrasla u svešteničkoj porodici sa dubokim korenima u srpskoj kulturi i tradiciji. Njen otac, Marinko, bio je poštovani pravoslavni sveštenik, a majka Mileva je domaćinstvo obogaćivala toplinom i tradicionalnim poslasticama, što je Rada sa sestrom Nadom sa zadovoljstvom uživala. Uprkos šašavim nestašlucima iz detinjstva, poput hodanja po školskim klupama, Rada je već od malih nogu pokazivala snažnu individualnost i želju za izražavanjem.

Njeno obrazovanje počelo je u Vršcu, gradu bogatom kulturnom baštinom, gde su Jovan Sterija Popović i Paja Jovanović takođe ostavili svoj trag, dodatno inspirišući mladu Radu. Nakon osnovnog obrazovanja, Rada je odlučila da svoju strast prema umetnosti pretoči u profesionalni put, upisavši Fakultet dramskih umetnosti u Beogradu. Diplomirala je 1958. godine u klasi sa nekim od najznačajnijih imena jugoslovenskog glumišta tog vremena, kao što su Nikola Simić, Ružica Sokić i Bata Živojinović.Онлајн курсеви уметности

Ne zaustavljajući se na dramskim umetnostima, Rada je 1961. godine završila i studije srpskog jezika i književnosti na Filozofskom fakultetu u Beogradu. Ovo dodatno obrazovanje omogućilo joj je da svoje razumevanje teksta i jezika dovede do savršenstva, što je kasnije koristila u interpretaciji brojnih književnih likova na sceni. Rada Đuričin nije samo učila o umetnosti, već je živela umetnost svakog dana, oblikujući svoj jedinstveni izraz koji će obogatiti srpsko pozorište i film.

Glumačka karijera

Rada Đuričin započela je svoju glumačku karijeru 1958. godine u Narodnom pozorištu u Beogradu, igrajući glavnu ulogu u predstavi “Dnevnik Ane Frank”. Već naredne godine postala je član ansambla Jugoslovenskog dramskog pozorišta (JDP). Publika ju je brzo zavolela, naročito pamteći je po izuzetnim pozorišnim ulogama, među kojima se posebno isticala kao Rejmond Šandebiz u predstavi “Buba u uhu” Žorža Fejdoa, u režiji Ljubiše Ristića.

Tokom svoje bogate karijere, Đuričin je na scenama JDP-a ostvarila preko četrdeset uloga u ključnim predstavama kao što su “Sabinjanke” R. Petrovića, “Nikad se ne zna” Dž. B. Šoa, “Krotka” F. M. Dostojevskog, “Gospođica Julija” A. Strindberga, “Dona Rosita” ili “Govor cveća” F. G. Lorke, “Tartif” Molijera, i “Mrtve duše” N. V. Gogolja.

Đuričin nije ograničila svoj talenat samo na pozorište. Učestvovala je i u gotovo trideset igranih filmova, kao i u pedeset  televizijskih produkcija. Njena filmska uloga u “Osma vrata” donela joj je Debitantsku nagradu na Filmskom festivalu u Puli 1959. godine. Takođe, nagradu za epizodnu ulogu dobila je za film “Parlog” na Filmskim susretima u Nišu 1974. godine. Njena poslednja uloga bila je lik Gordane Nedeljković u seriji “Tajna vinove loze”, čime je zaključila bogat i raznovrstan glumački opus.

Književnost

Pored impresivne glumačke karijere, Rada Đuričin je ostavila značajan trag i u književnosti. Kao autorka, Đuričin je objavila dve knjige: “Tajna crne ruke: dnevnik jedne glumice” i “Moje monodrame.” Osim toga, doprinela je književnosti i kao prevodilac, prevodeći dela Daría Foa i Franke Rame, kao i Martina Šermana. Njeno književno delo i prevodilački rad odražavaju njenu posvećenost umetnosti i kulturi, doprinoseći srpskoj literaturi i pružajući uvid u njenu višestruku talentovanost.

Rada Đuričin

Tokom svoje višedecenijske karijere Rada Đuričin je ostvarila brojne pozorišne,  televizijske i filmske uloge

Nagrade i priznanja

Rada Đuričin je tokom svoje bogate karijere primila brojna priznanja koja su potvrđivala njen neosporni doprinos srpskom glumištu. Među najznačajnijim nagradama koje je osvojila su Statueta Ćuran, koju je dobila za ulogu u predstavi “Vuci i ovce” na festivalu Dani komedije u Jagodini 1975. godine. Ova nagrada je jedan od prvih znakova priznanja njenog talenta za komediju.

Godine 2007, Đuričin je nagrađena Vukovom nagradom, koja se dodeljuje za izuzetne rezultate u stvaralačkom radu koji doprinose širenju kulture, obrazovanja i nauke u Srbiji i na širem srpskom kulturnom prostoru. Ovo priznanje je odraz njenog uticaja ne samo kao glumice, već i kao kulturnog radnika.

Još jedna značajna čast bila je Njegoševa nagrada za životno delo, dodeljena joj 2019. godine, koja se dodeljuje glumcima komičarima i predstavlja vrhunac priznanja za njen doprinos komediji. Četiri godine ranije, 2014, Đuričin je ponovo dobila Zlatni ćuran za životno delo na istom festivalu u Jagodini, potvrđujući njen trajni doprinos ovoj umetničkoj formi.

Zlatna medalja za zasluge, koju je primila 2017. godine povodom Dana državnosti Republike Srbije, dodatno potvrđuje njenu važnost i cenjenost u nacionalnom kontekstu. Ova nagrada slavi njene izuzetne zasluge i uticaj u oblasti kulture i umetnosti u Srbiji.

Lični život

Rada Đuričin je bila udata za dr Dragoslava Popovića, uglednog profesora nuklearne fizike na Elektrotehničkom fakultetu u Beogradu. Profesor Popović bio je na čelu grupe naučnika u Institutu za nuklearne nauke u Vinči, koji su 1958. godine bili izloženi ozbiljnom nuklearnom incidentu. Ovaj događaj, poznat kao nuklearna nesreća u Vinči, dogodio se 15. oktobra, kada je došlo do curenja radioaktivnog materijala iz prvog jugoslovenskog nuklearnog reaktora. Nakon incidenta, Dragoslav i njegovi kolege su poslati na lečenje u Kliniku “Kiri” u Parizu, gde su bili pod nadzorom jugoslovenske tajne policije.

Dragoslav je bio zapažen i po tome što je imao znanje potrebno za izradu atomske bombe, ali je takav korak nikada nije preduzeo. Njegov naučni rad i moralne odluke imali su veliki uticaj ne samo na njegov profesionalni put, već i na percepciju javnosti. Dragoslav Popović preminuo je 2013. godine.

Rada i Dragoslav imali su jednog sina, Radana, koji je takođe kročio u svet filma, ali kao snimatelj. Radan je bio poznat po radu na filmovima kao što su “Crni bombarder” i “Balkanska pravila”. Od sredine devedesetih godina živi i radi u Los Anđelesu, gde je upoznao svoju suprugu Draganu s kojom ima dvoje dece.

Priča o Đuričinovima je privukla pažnju filmskih stvaralaca, pa je tako njihov životni put delimično oslikan u filmu “Čuvari formule” Dragana Bjelogrlića, gde lik Dragoslava tumači Radivoje Raša Bukvić. Rada Đuričin je preminula 4. septembra 2024. godine u Beogradu.